The Barahima’s Dilemma

Kelâmcıların nübüvvetin ispatı noktasındaki muhatapları Berâhime'dir. Bu bağlamda peygamberliğin imkânını reddeden Berâhime'nin Hint Brahmanları olup olmadığı literatürdeki ana tartışmalardan biridir. Elizabeth Price, Berâhime'ye atfedilen "peygamber ya aklın zorunlu gördüğü şeyleri ya da reddettiği şeyleri getirir. İlk durumda nübüvvetle gelen bilgiye insanın ihtiyacı olmaz, ikincisinde ise akılla çelişen şey, insan tarafından kabul edilmez" itirazını temele alarak söz konusu literatüre eklemlenir. Price, çalışmasının başlığına taşıdığı bu itirazı “dilemmâ” olarak adlandırır ve ikilemin ilk kısmını “nübüvvetin gereksiz oluşu (superfluous)”, ikinci kısmını ise “akıl ile nübüvvetin çelişmesi (contradiction)” olarak isimlendirir. Kitabın temel tezi Berâhime'nin çekirdeğini nübüvveti inkâr temasının oluşturduğu, bu temaya bağlı olarak belli bir çevrenin ya da müellifin farklı itirazlar atfettiği esnek ama tutarlı “topos” olduğudur. Yazar Berâhime imajını anlamlandırmanın tek yolunun söz konusu toposun ortaya çıkışını, evrimini ve kullanıldığı bağlamları araştırmak olduğunu vurgular ve İbnü'r-Râvendî'nin Kitâbü'z-Zümürrüd'ünü merkeze alarak kurgusunu inşâ eder.

Yorum yazın