ÖZ
Bu makalede, Mimar Turgut Cansever’in, 1960 yılında doçentlik tezi olarak kabul edilen Bugünkü [Modern] Mimarlığın Temel Meseleleri çalışmasının uzun ve ilginç hikayesi belgelere dayalı olarak ortaya konuyor. Cansever’in doçentlik meselesi tezin içeriğinden, Türkiye’deki fikir ve sanat hayatına ne kattığından ziyade nasıl geliştiği, hangi süreçlerden geçtiği uzun yıllar tartışılageldi. Cansever’in bu konuda bazı değinileri olmuştu. Onun dışında belli bir kesim tarafından yürütülen dedikodular vardı. Öyle bir tezin olmadığından, kabul edilmediğine veyahut hiçbir ilmi değeri olmadığına kadar farklı iddialar bulunuyordu. Bu makalede, hem Cansever’in doçentlik tezinin 60 yıl sonra ilk kez, yayına hazırlanış süreci hem de doçentlik tezi ile ilgili çarpıtılmış, eksik, doğru, yanlış veya yok sayılmış birçok bilgi ve iddianın eleştirisi ve analizi yapılıyor. Aynı zamanda, Cansever’in entelektüel mahrumiyetler içerisinde ve psikolojik bariyerlere karşı yürüttüğü bu çabanın Türkiye’deki modern mimarlık düşüncesine katkısı tartışılıyor. İlk kez ulaşılan birçok bilgi ve belge ile Cansever’in doçentlik meselesinin üzerindeki kalın örtülerin büyük ölçüde kalkması ümit ediliyor.
Faruk Deniz