ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI

• DÎVÂN, Yükseköğretim Kurumu ve TR Dizin’in belirlediği yayın etiği esaslarını benimsemektedir.
• Dergide yayınlanmak amacıyla yazar tarafından Dergipark üzerinden dergiye gönderilen yazı daha önce başka bir yerde yayınlanmamış olmalıdır.
• Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen yazılar, Yayın Kurulu’nun onayına sunulur. Yayın Kurulu, derginin ilgi sahasına uygunluk, özgünlük ve akademik metodoloji kullanımı kriterlerine dayalı olarak yazının dergide yayın için değerlendirilmesine karar verir.
• Editör/Editörler Kurulu, Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında yer alan aşağıda belirtilen hususların tespiti halinde, hakem değerlendirmesi ve hakem onayı sonrasında yayınlamamak ve yayınlandıktan sonra makaleyi geri çekmekle yükümlüdür:
  • İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
  • Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
  • Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
  • Tekrar yayın: Akademik atama ve yükseltmelerde ayrı yayınlar olarak sunulmak üzere mükerrer yayın yapmak
  • Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak, 
  • Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek

• Editör/Editörler Kurulu, Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde “etik ihlal türleri” başlığı altında yer alan aşağıdaki durumlardan birinin ya da birkaçının tespiti halinde gerekli işlemleri yapar:
  • Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
  • Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak, 
  • İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, 
  • İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak, 
  • İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, 
  • Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, 
  • Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak, 
  • Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak, 
  • Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek, 
  • Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak. 
  • Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak. 
  • Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak, 
  • Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak, 
  • Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.

• Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği’ni detaylı okumak için TIKLAYINIZ.
• 2020 yılında alınan ULAKBİM kararına göre hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan bilimsel çalışmalarda Etik Kurul Onayı alınmış olması gerekmektedir.
• Etik kurul onayı makaleyle birlikte sisteme yüklenmelidir. Etik kurul onayı gerektirdiği halde olmayan çalışmalar değerlendirmeye alınmadan yazara iade edilecektir.
• Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı) makalede yer verilmelidir.
• Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar:
  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
  • İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
  • İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
  • Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
  • Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

• Çalışmalarınızın etik kurul izni  gerektirip gerektirmediği noktasında TR Dizin’de yer alan şemalardan yararlanabilirsiniz. Şemalara ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Olgu sunumlarında (vaka analizi) “Aydınlatılmış Onam Formu” alındığının belirtilmesi gerekmektedir.
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınmalı ve belirtilmelidir.
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
• Geri çekilen bir yayınla ilgili olarak yazara bir editör mektubu ile yayının geri çekilme nedeni bildirilir. Geri çekilme nedeni hakem değerlendirmesinde usulsüzlük olan yayınlarda hakeme/hakem heyetine bir editör mektubu ile yayının geri çekildiği nedeni ile birlikte bildirilir.
• Geri çekilme nedeni intihal olan yayınlarda yazar bir resmi/özel kurum mensubu ise kurumuna ve ilgili üst kurula durum kendisine bir editör mektubu ile bildirilir ve gerekli disiplin işleminin başlatılması talep edilir.
• Geri çekilme nedeni etik kurallara uymayan araştırma olan yayınlarda, editör mektubunda gerekli etik kurul izinlerinin alınması sonrasında yayının yayımlanacağını/tekrar yayımlanacağını bildirir.
• Geri çekilme nedeni izinsiz veri kullanımı olan yayınlarda, editör mektubunda gerekli izinlerin alınması sonrasında yayının yayımlanacağını/tekrar yayımlanacağını bildirir.
• Geri çekilme nedeni hakem değerlendirmesinde usulsüzlük olan yayınlarda, yayın yeni bir hakeme/hakem heyetine gönderilir. İlk hakeme/hakem heyetine yeni bir değerlendirme talebi verilmeden önce bir ambargo süresi uygulanabilir.
• Yayın yayınlandıktan sonra geri çekiliyorsa ivedilikle elektronik dergiden çıkartılır, matbu dergide ise sonraki basımlarda yayın baskıya girmez.
• Dergi, yazarlardan hiçbir şekilde ücret talep etmez. Dergi açık erişime sahiptir. Makaleler dergi web sitesi ve Dergipark üzerinden indirilebilir.