Çin ve Osmanlı'da meşrutiyetçi düşünce ve milliyetçiliğin doğuşu: Karşılaştırmalı bir inceleme
Bu makalede Çin meşrutiyetçiliğinin önde gelen isimlerinden Kang Youwei ve Liang Qichao'nun siyaset felsefeleri ile Yeni Osmanlı düşüncesi karşılaştırılmaktadır. Modernitenin ürünleri olduğunu düşündüğümüz Osmanlı ve Çin entelijensiyasının, Aydınlanma felsefesinin siyasi fikirlerini ve kurumlarını, çoğu zaman gelenek ile meşrulaştırarak, ülkelerine ithal etmeye çalıştıkları görülmektedir. Bahsi geçen düşünürler, aynı zamanda, modern anlamda “millet” ve “milli hakimiyet” kavramlarını siyasi litaratüre kazandırmış, halklarına “vatanseverlik” fikrini aşılamaya çalışmışlardır. Zaman zaman birbiriyle çelişkili fikirler öne sürebilen bu aydınlar, çözüm önerileri değişse de ayni nihai amaca odaklanmışlardı; ülkenin yeniden dirilmesi için meşrutiyetin kabulü; halkın “millet” olduğunun bilincine varması ve sonuç olarak güçlü bir devlet, bilinçli bir millet ile emperyalist güçlerin saldırılarının önüne geçilebilmesi.
Z. Hale EROĞLU SAĞER
Yorum yazın
Yorum yapmak için giriş yapın.
