Jön Türklerin Balkan Politikası (19081913)
Jön Türk hareketinin etkili olduğu bölgeler arasında Rumeli ilk sırada yer alır. Bu nedenledir ki Jön Türk İhtilali Rumeli topraklarında başlamıştır. 1908den itibaren Osmanlı Devletinde yönetimi ele geçiren İttihat ve Terakki Cemiyetinin ağırlık merkezi ve dayanağı 1912/13 Balkan Savaşlarına kadar Rumeli olmuştur. Bununla birlikte Makedonya Sorunu ve İttihat ve Terakki Cemiyetinin bu sorunu çözmeye yönelik politikaları veya politik deneyleri cemiyetin politik gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Makedonyada başlangıçta uygulanan hoşgörü ve pazarlıklarla birliği sağlama politikası başarısız olunca, Makedonyadaki örgütleri kanun yoluyla merkezin kontrolü altına almak yoluna gidilmiş, bu da başarısız olunca silah toplamak gibi askeri yöntemlere başvurulmuştur. Ancak bu yöntem de başarısız olmuş ve Balkan Savaşları sonucunda Rumeli toprakları kaybedilmiştir. Gerek Makedonyadaki bu deneyimler, gerekse Rumelinin kaybının yarattığı büyük sarsıntı İttihat ve Terakki Cemiyetinin 1913ten sonraki radikalleşmesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca cemiyetin liderlerinin çoğunlukla Rumeli kökenli olduğunu da göz önünde bulundurmak gerekmektedir.
Mehmet HACISALİHOĞLU
Yorum yazın
Yorum yapmak için giriş yapın.