Gevenden Ancak Diken Çıkar: Süyûtînin Gözüyle Ulema ve Siyaset
Memlükler dönemi Kahiresinde yaşayan Celâlüddîn es-Süyûtînin (ö. 911/1505) aklî ve naklî ilimlere dair yaklaşık beş yüz eser kaleme aldığı ifade edilmiş ve yazdığı eserler nitelik itibariyle İslam dünyasının tamamında rağbet görerek bütün İslam coğrafyasına yayılmıştır. Süyûtî, siyasi hayatında âlim sorumluluğunu sürekli gözetmiş ve dönemindeki birçok siyasi ve sosyal meseleye müdahil olmuştur. O, sultan ve ulema arasındaki ilişkinin nasıl olması gerektiğine dair yazdığı risalelerle sünnet-i seniyyeye göre bir âlimin ideal siyasi tavrını resmetmeye çalışmıştır. Bu makalede Süyûtînin eserleri dikkatle incelenmiş ve siyasete dair yirmi iki risalesinin olduğu tespit edilmiştir. Nitekim bunlardan birisi de Süyûtînin Mâ revâhül-esâtîn fi ademil-mecîi iles-selâtîn adlı risalesi olup yönetici ve âlim ilişkisini düzenleyen rivayetlerin derlenmesiyle oluşturulmuştur. Müellif, daha sonra bu eserin özeti mahiyetindeki er-Risâletüs-Sultâniyyeyi hazırlayarak sultana sunmuştur. Eser sultanın huzurunda okunmuş ve sultan gerek rivayetlerdenn gerekse Süyûtînin bu tavrından dolayı üzülmüştür. Ayrıca bu çalışmada yöneticilerle içli dışlı olmanın sünnete uygun olmadığı Süyûtînin yaşantısından örneklerle gösterilmiş ve bu doğrultuda müellifin siyasi biyografisi inşa edilmiştir. Buna ilaveten risalenin tercümesinin de yapıldığı bu çalışmayla eserin dünya kütüphanelerindeki yazmaları tespit edilip muhtevası ve kaynakları hakkında da bilgi verilmesi amaçlanmıştır.
A. Taha İMAMOĞLU
Yorum yazın
Yorum yapmak için giriş yapın.
