Muhalif Bir Metin Nasıl Okunur? Osmanlı Medreseleri'nde Hidâyetü'l-Hikme
Bu çalışmada İslâm Felsefesinin zirvesi kabul edilen İbn Sînâ sonrası onun felsefî metodunu takip eden Esirüddin Ebherî ve eseri Hidâyetu'l-Hikme konu edinilmiştir. Birinci ve İkinci bölümde Ebherî'nin hayatı hakkında genel bilgi verildikten sonra, ilm-i hikmet dersinin temel ders kitabı olan Hidâyetu'l-Hikme'nin içeriği tanıtılmıştır. Mantık, fizik ve metafizik olmak üzere üç bölümden oluşan eserin sonunda âhiret hallerinden bahseden bir de hâtime bölümü bulunmaktadır. Tarih boyunca üzerine birçok şerh ve hâşiye yazılan Hidâyetu'l-Hikme, Kuzey Afrika'dan Hint alt-kıtasına kadar çok geniş bir coğrafyada ders kitabı olarak okutulmuştur. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise Hidâyetu'l-Hikme'nin meşşaî felsefe geleneğinin bir metni olmasına rağmen Osmanlı medrese müfredatındaki yeri ve öneminden bahsedilip şerh ve hâşiyeleri tanıtılmıştır. Ayrıca, Osmanlı medreselerinde aklî ilimlerin okutulmadığı şeklindeki yaygın görüş Hidâyetu'l-Hikme örneği üzerinde sorgulanıp, şerh-hâşiye geleneğinin önemi üzerinde durulmuştur.
Abdullah YORMAZ
Yorum yazın
Yorum yapmak için giriş yapın.