Müctehidin Yokluğunda Fıkhî Ahkâm: Cüveynînin el-Gıyâsîdeki Farazî Dünyası
İctihad, yaşanan olaylara şerî çözümler bulmanın canlı bir yolu olduğundan herhangi bir zaman diliminin müctehidsiz kalmasının caiz olup olmadığı ve ictihad kapısının kapanıp kapanmadığı gibi tartışmalar fıkıh tarihi boyunca canlılığını hep sürdürmüştür. Bu makalede, ilk olarak, ahkâm-ı sultaniye türü bir eser olan Cüveynînin el-Gıyâsîsi çerçevesinde, sahabeden itibaren şerî hükümleri temel kaynaklardan elde ederek insanlara anlatan fakihlerin farklı dönemlerdeki özellikleri, fukaha arasındaki devamlılık, önceki fukahanın görüşlerinin sonrakilerce anlaşılıp benimsenmesi, zamanın değişmesiyle ortaya çıkan yeni meselelerin nasıl hükme bağlanacağı gibi konular ele alınacak, ardından ictihad ehliyetini haiz müftilerin ve mezhep görüşlerini aktaracak insanların ortadan kalkması ve nihayetinde dinî hükümlerin bütünüyle bilinemez hale gelmesi durumunda takip edilmesi gereken usule dair Cüveynînin önerileri incelenecektir.
Sami ERDEM
Yorum yazın
Yorum yapmak için giriş yapın.