One of the most important steps of moral philosophy in the process of becoming a discipline is to have a terminology of its own. Largely, this process started with Aristotle and continued with its neo-Platonic commentators and this terminology has entered into Islamic world following by the translation of Aristotle’s Nicomachean and some other Greek works into Arabic. Following al-Kindī and al-Fārābī’s initial efforts Ibn Sīnā and Ibn Miskawayh have made a significant contribution to this terminology. These efforts and contributions together with Ghazālī’s expansion of the concepts especially on the area of virtues and vices in moral philosophy have brought a wealth to the philosophical ethical thought. The expansion of this conceptual vocabulary have been continued by the works on ethical philosophy during the following centuries albeit partially. One of these later contributors is Tashkoprīzāde, the author of Sharkh al-Akhlāq al-‘Adudiyyah, who has submitted a number of proposals to the relevant terminology in the area of vices. In this article, we will focus on some of the debates on the problem of vice cases in the literature, while referring to the secondary degree virtues and vices in Tashkoprīzāde’s Sharkh al-Akhlāq al-‘Adudiyyah with a schematic comparison of Ibn Sīnā and Ghazālī’s conceptual vocabularies.

In this article I examine the work entitled Risala fi sabab zuhur al-kawakib laylan wa khafa’iha naharan, which aims to explain why the stars only appear at night. I resolve some uncertainties about the title and authorship of the treatise in light of its manuscript copies and relevant biographical and historical sources. In addition, I determine the time period it was likely composed and suggest that Abu al-Barakat al-Baghdadi was its author. Analyzing the content of the treatise, I show that al-Baghdadi concluded that the reason for the disappearance of the stars during the day was that the strength of the sunlight outshone the light of the stars. Finally, I present a critical edition of the text as well as its Turkish translation.

The debates about language that began during the nineteenth-century era of Ottoman reform (Tanzimat) entered a new stage after the establishment of the Republic of Turkey. These debates first brought about the Alphabet Reform and then resulted in the Language Reform in Turkey. This paper discusses the changing reactions of an Ottoman intellectual, Tosyevizade Doktor Rifat Osman, towards the Alphabet Reform, on the basis of a series of letters he wrote to A. Süheyl Ünver.

Bu makale Rockefeller Vakfı’nın 1950 ile 1965 yılları arasında Türkiye’deki beşerî bilim faaliyetlerine katkısını analiz etmektedir. John D. Rockefeller’ın 1913’te kurduğu vakıf sağlık ve sosyal bilim faaliyetlerine yoğunlaşıp rasyonel bilgi dağarcığını zenginleştirip “bilimsel” kültürü güçlendirmeyi amaç edinmişti. Ancak bilim ve teknolojideki ilerlemenin insanlığın mutlak faydasına olmadığı İkinci Dünya Savaşı’ndaki yıkım ile anlaşılmış, sosyal bilimlerin de insan davranışlarını kontrol etmede yetersiz kaldığı görülmüştü. 1945 sonrası kendine yeni yol haritası arayan vakıf yönetimi bu sorunların çözümü için beşerî bilimlerin geliştirilmesi ve desteklenmesi gerektiği sonucuna vardı. Soğuk Savaş dönemi Amerikan çıkarları için önemli bir ülke olan Türkiye giderek vakfın ilgi alanına girdi. Aslında Türkiye 1945 öncesinde Rockefeller Vakfı tarafından sağlık hizmetleri alanında destek alan bir ülkeydi, ancak 1950–1965 yılları arasında beşerî bilimler alanındaki destekler önem kazandı. Rockefeller Vakfı’nın Türkiye’deki faaliyetleri için anahtar şahsiyet vakfın beşerî bilimler biriminin direktör yardımcısı John Marshall’dır. 1948–1960 yılları arasında Türkiye’yi sık sık ziyaret eden Marshall edebiyat ve sanat erbabı ile sık sık görüştü ve bürokrasi ve okul yöneticileri ile dostluk geliştirdi. Marshall’a göre İslam Yakın Doğu’da şaşırtıcı bir şekilde gücünü korumaktaydı ve bu bölgede yaşanacak sosyal değişim yabancı değil yerli aktörler tarafından gerçekleştirilecekti. Marshall Türk toplumunu kabaca “nüfuz edilemeyen çoğunluk” ve “yaratıcı azınlık” olarak ikiye ayırıyor, Türkiye’nin batıya yakınlaşmasının ancak kendileriyle aynı vizyonu paylaşan “yaratıcı azınlık” eliyle sağlanabileceğini iddia ediyordu. Ona göre, Rockefeller Vakfı gibi Batılı kurumlara düşen görev bu değişime liderlik edecek isimleri tespit edip kendi ülkelerinde önlerini açmaktır. Vakfın Türkiye’deki faaliyetleri Marshall’ın çizdiği bu çerçeveye göre şekillendi. Zamanın aydın çevreleri nezdinde ilgi uyandıran ve revaç bulan Rockefeller destekleri Türk batılılaşmasının yönünü tayinde kayda değer bir rol oynamıştır.